Khủng hoảng của Venezuela đã bắt đầu trong thời kỳ cầm quyền của Chavez và kéo dài tới thời tổng thống Maduro, và nó đại diện cho cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất mà Venezuela đã phải nếm trải! Các dữ liệu chính thức gần đây từ Caracas năm 2016 cho thấy rằng giá tiêu dùng đạt đến 800%, nền kinh tế giảm 18,6%, dân số Venezuela đang trên bờ vực đói nghèo, và các vụ bạo lực đã đạt đến tỷ lệ thái quá. Có thể nói rằng cuộc khủng hoảng đã ảnh hưởng đến tầng lớp trung lưu ở các mức độ khác nhau. Thống kê việc làm và tỷ lệ phần trăm từ các quan chức nhà nước ở Caracas ghi nhận sự gia tăng của thất nghiệp ở Venezuela. Do đó, sự nổi lên của các phong trào xã hội cho thấy mong muốn thay đổi cả môi trường kinh tế, chính trị và năng suất. Đây là phản ứng tự nhiên vì các yếu tố như tham nhũng, đói nghèo, sản xuất thấp, đóng cửa các công ty lớn, sự phụ thuộc lớn vào dầu hỏa phần lớn ảnh hưởng đến sự suy thoái của khủng hoảng.
Tỷ lệ thất nghiệp ở Caracas và đặc biệt là tỷ lệ thất nghiệp của thanh thiếu niên ở Venezuela là rất cao do cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Thực tế cho thấy đây là tỷ lệ thất nghiệp lớn nhất trong nhiều năm, và đây là một vấn đề nghiêm trọng do lạm phát và sự trưng dụng các công ty tư nhân bởi chính phủ. Chính phủ đã cố gắng giải quyết vấn đề với việc tăng lương vào năm 2016, nhưng quyết định tồi tệ này đã khiến nhiều người không có việc làm trong các công ty lớn như Corpoelec, Imaseo vv Do tỷ lệ thất nghiệp 18,1% trong năm 2016, nền kinh tế Venezuela đã được công bố là nền kinh tế nghèo nhất thế giới.
Suy thoái kinh tế
Nền kinh tế Venezuela luôn có tiềm năng mặc dù thực tế chính trị của họ luôn là vấn đề then chốt. Với việc phát hiện ra ‘vàng đen’, Venezuela đã nhanh chóng xây dựng nền kinh tế của mình, và ngay cả ngày hôm nay, bất chấp khủng hoảng, nó còn giữ một trong các kho dự trữ dầu lớn nhất với 300 tỷ thùng! Trong khi thế giới đang cố gắng khôi phục sau Thế chiến thứ hai, GDP của Venezuela đứng hàng cao nhất vào thời điểm đó (tăng trưởng kinh tế của nó cao hơn các cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới). Nhưng không may, giấc mơ về sự giàu có này đã không kéo dài quá lâu. Cho đến thập niên 80 họ tiêu sự giàu có của mình vào các chương trình xã hội, giáo dục, y tế, trợ cấp thực phẩm, vận chuyển và nhân viên Venezuela có mức lương cao. Nhưng ngay sau đó, tất cả những điều tốt đẹp đã đi xuống dốc. Ngày nay, tỷ lệ thất nghiệp ở Venezuela năm 2017 là rất thấp và đất nước này được coi là một trong những nền kinh tế nghèo nhất ở Mỹ Latinh.
Ngày nay, quốc gia giàu có này đang phải đối mặt với tình trạng siêu lạm phát, thiếu điện, lương thực, nhu yếu phẩm, và thường xảy ra bạo lực ở Caracas và những nơi khác. Venezuela đang trên bờ vực sụp đổ vì phải trả nợ 60 tỷ đô la, và các quan chức EU đã áp đặt các biện pháp trừng phạt lên Venezuela bất chấp sự leo thang và hiệu ứng domino có thể ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu. Các tổ chức dân chủ ở Venezuela không có khả năng ứng phó với cuộc khủng hoảng, khiến đất nước ở trong tình trạng nghèo và bị tra tấn. Việc xây dựng lại đất nước sẽ đòi hỏi những thay đổi cơ bản trong nền kinh tế, thể chế và chính trị với sự trợ giúp của các hiệp định đa ngành của các chính trị gia, hiệp hội doanh nghiệp, các viện nghiên cứu, các trường đại học, nhà thờ. Điều này phải được thực hiện để tái xây dựng lại gia sản đất nước mà đã gây ra nhiều đau đớn, nghèo đói và đau khổ.
Tiền tệ mất giá không thể tin nổi
Sự hỗn loạn tiền tệ bắt đầu vào năm 2003 khi Tổng thống Chavez trước đó áp đặt các biện pháp kiểm soát tiền tệ để tăng vốn sau cuộc đình công dầu mỏ. Cùng với các cuộc biểu tình bạo lực, tội phạm, thiếu lương thực và thuốc men, giá trị của đồng bolivar cũng vượt khỏi tầm kiểm soát và làm mất giá trị trên thị trường ngoại hối. Ví dụ, vào đầu năm, bạn có thể đổi 1 đô la Mỹ được 3000 bolivars, và vào tháng 6 bạn cần đến gần 8000 bolivars. Mức lương tối thiểu hàng tháng ở Venezuela là khoảng 98 000 bolivars, nghĩa là ít hơn 1 đô la một ngày, và đây là một thực tế ngụ ý rằng Venezuela là một trong những nước nghèo nhất trên thế giới. Sự mất giá là một vấn đề cho cả người tiêu dùng chiến đấu với siêu lạm phát, và cho các doanh nghiệp phải chiến đấu với một đơn vị tiền tệ liên tục di chuyển. Do siêu lạm phát, chính phủ in số tiền khổng lồ và vẫn thực hiện những chính sách sai lầm và không hiệu quả để lãnh đạo đất nước. Giá cả năm nay dự kiến sẽ tăng 720% và các công dân tuyệt vọng tổ chức một cuộc phản kháng bạo lực dữ dội và gây áp lực cho tổng thống Maduro hiện nay để tổ chức các cuộc bầu cử dân chủ.
Do một hệ thống tiền tệ phức tạp, tham nhũng nổi lên như là đặc điểm chính của hệ thống chính trị của đất nước. Chính phủ, tất nhiên, tận dụng vị trí của họ và lãng phí tiền đã phân bổ cho các tổ chức quan trọng. Các cá nhân kết nối với nhau, do đó, lấy đô la Mỹ thông qua các kênh hợp pháp và họ thu lợi nhuận với mức giá cao hơn trên thị trường chợ đen. Ngoài ra, dự trữ ngoại hối của nước này đã giảm mạnh, dưới mức 10 tỷ USD lần đầu tiên trong 15 năm qua và lý do của tình hình khủng khiếp này là sự quản lý tồi tệ liên tục của nhà nước, giảm giá dầu, tham nhũng. Thêm vào đó, việc sụt giảm trong dự trữ gây ra lo ngại rằng nó có thể mở rộng các nghĩa vụ nợ của Venezuela vào cuối năm nay.
Làm thế nào để giải quyết khủng hoảng kinh tế của Venezuela?
Mặc dù điều kiện khắc nghiệt mà đất nước này đang có, một giải pháp được đàm phán vào cuối cuộc khủng hoảng là có thể. Trước tiên, điều này có nghĩa là cung cấp thực phẩm và thuốc men cần thiết và đảm bảo nhu cầu sống còn cơ bản của con người cùng với sự hỗ trợ kinh tế quốc tế mà sẽ bao hàm việc thực hiện cải cách cơ chế chính trị. Viện trợ quốc tế sẽ tái thiết chính sách tài chính và tiền tệ và dẫn đến tái đầu tư lợi nhuận và tạo ra đủ doanh thu trong các ngành mạnh nhất (nhất là trong ngành dầu khí) sẽ giúp thúc đẩy một nền kinh tế đa dạng hơn.
Nước này cũng nên nỗ lực hết sức để khôi phục sự độc lập của các thể chế dân chủ, cũng như ngành tư pháp, lập pháp, an ninh và các phương tiện truyền thông đã bị tàn phá thảm khốc. Tuy nhiên, chính phủ hiện tại miễn cưỡng tổ chức các cuộc bầu cử vì họ sợ rằng họ sẽ mất quyền lực và những lợi ích mà họ đã đạt được qua cuộc cách mạng Bolivarian. Ngoài ra, có nhiều rủi ro từ việc từ bỏ quyền lực sẽ dẫn đến những thử thách nghiêm trọng và những trừng phạt đối với các quan chức cao cấp, như chúng ta đã nói, có tham nhũng và hoạt động tội phạm đáng kể trong số những quan chức cấp cao. Ngoài ra, họ phải đối mặt với Hoa Kỳ vì các biện pháp trừng phạt nhằm đáp trả tình trạng lạm dụng nhân quyền, tham nhũng và buôn lậu ma túy. Tuy nhiên, bất chấp cam chịu của Venezuela, việc khôi phục cuộc khủng hoảng có thể xảy ra với cuộc trưng cầu dân ý, chấp nhận viện trợ nước ngoài, thay đổi cơ cấu sâu sắc, giảm sự phụ thuộc về dầu, cố gắng tạo ra và duy trì môi trường hòa bình.
